Wat is hersenrijpheid?

Inleiding

Sommige kinderen zijn op jonge leeftijd al leergierig en slim, maar lijken op school toch vast te lopen. Ze willen wel, maar het lukt nog niet om zich te concentreren of stil te zitten.
Vaak heeft dat niets te maken met intelligentie, maar met hersenrijpheid: het tempo waarin de hersenen zich ontwikkelen.

Centrale vraag

Wat is hersenrijpheid en waarom speelt het zo'n grote rol bij leren?

Hoofdstuk 1: Wat betekent hersenrijpheid?

Hersenrijpheid verwijst naar het moment waarop de hersengebieden en verbindingen zó ontwikkeld zijn dat een kind klaar is om bepaalde vaardigheden te leren.
Bijvoorbeeld: lezen en schrijven vragen om samenwerking tussen het motorisch systeem, de taalgebieden en het geheugen. Als één van die systemen nog niet ‘klaar’ is, kost leren meer moeite.

Hersenrijpheid is dus geen kwestie van leeftijd, maar van ontwikkeling.

Hoofdstuk 2: Hoe ontwikkelt hersenrijpheid zich?

De hersenen ontwikkelen zich in fases: van onder naar boven en van achter naar voren.
Eerst de motoriek, dan de zintuigen, en pas daarna de hogere denkfuncties.
De prefrontale cortex — het gebied voor plannen, overzicht en zelfsturing — is pas rond het 25e levensjaar volledig ontwikkeld.

Hoofdstuk 3: Wat kun je als ouder doen?

Observeer of je kind motorisch, emotioneel en cognitief in balans is.
Spel, beweging, tekenen, bouwen, klimmen en spelen met ritme dragen allemaal bij aan hersenrijpheid.
Gun het brein de tijd die het nodig heeft — een kind dat nog niet toe is aan een vaardigheid, leert die pas echt goed als de hersenen er klaar voor zijn.

Hoofdstuk 4: Ontdek meer over dit onderwerp

Ontdek meer over dit onderwerp in de mini-cursus Brein & Leren. Daarin leer je hoe hersenrijpheid invloed heeft op leren, gedrag en concentratie, en hoe je kunt inspelen op de ontwikkelingsfase van je kind.